پنل های VA و IPS : کدام یک بهتر است؟

مقایسه پنل VA و IPS: تلویزیون از وسایل پرکاربرد منزل به شمار می آید و به طور معمول مدت زیادی در روز روشن و در حال استفاده است. امروزه تلویزیون ها از فناوری و پنل های مختلفی استفاده می کنند. در واقع هیچ نوع پنل کاملی وجود ندارد اما در حال حاضر فناوری رایج صفحه نمایش ها، LCD می باشد که مخفف نمایشگر کریستال مایع است. سه نوع پنل VA ،TN و IPS امروزه در تلویزیون های LCD دارای نور پس زمینه LED استفاده می شوند که به طبع هر کدام مزیت ها و معایب خودشان را دارند و در ادامه به بررسی آنها به صورت جداگانه می پردازیم. در هنگام انتخاب پنل چندین فاکتور وجود دارد که باید در نظر بگیرید: از جمله به روز رسانی تصویر (مقدار رفرش ریت)، زمان پاسخ دهی هر پیکسل، نسبت کنتراست و طیف رنگ ها. این فاکتورها به شدت تحت تاثیر نوع پنل مورد استفاده قرار می گیرند.

هنگامی که دو پنل VA و IPS را روی کفه ترازو قرار می دهیم می بینیم که هر کدام از آن ها برای دفاع از خود مزیت هایی دارند پس قضاوت کلی در مورد این دو پنل کمی دشوار است با این حال پنل IPS توانسته تا به امروز نمره خوبی بگیرد و این را تا حد زیادی مدیون زاویه دید گسترده است.

برخی از این فناوری های صفحه نمایش مربوط به صحنه های بازی هستند، برخی کنتراست بهتری را ارائه می دهند و برخی رنگ های دقیق تری را فراهم می کنند، با دانستن اینکه دقیقا باید چه انتظاری از هر پنل داشته باشید می توانید جستجو برای انتخاب تلویزیون خود را بسیار ساده‌تر کنید. هر یک از این پنل ها با مجموعه ای از مزایا و معایب ظاهر شده اند؛ بنابراین این سؤال پیش می آید که کدام یک انتخاب بهتری است؟ در این مقاله نقاط قوت و ضعف هر پنل و نحوه ی کار آن ها را شرح خواهیم داد. این به شما کمک می کند هنگام خرید تلویزیون با فناوری های مختلف تصمیم آگاهانه تری بگیرید.

امروزه از پنل های VA و IPS بیشتر استفاده می شود. در حالت کلی پنل VA نسبت کنتراست بهتری را ارائه می دهد و پنل IPS زاویه دید بهتری دارد. اول از همه برای درک بهتر این فناوری ها هر کدام از صفحه نمایش ها را به طور خلاصه توضیح می دهیم.

در رابطه با پنل TN

پنل های Twisted Nematic اولین پنل هایی هستند که به طور گسترده تولید شدند و هنوز هم به کمی مورد استفاده قرار می گیرند. پنل های TN از بالاترین نرخ تازه سازی تصاویر و کم‌ترین زمان پاسخ دهی پشتیبانی می کند. در واقع با زمان پاسخ گویی سریعی که نسبت به دیگر پنل ها دارد مورد توجه است. اما بهترین تصاویر را ارائه نمی دهد. زاویه دید نسبتا ضعیفی دارد و رنگ ها در اطراف تحریف می شوند بنابراین برای کاربرانی که کیفیت تصویر را در اولویت قرار داده اند، پیشنهاد خرید این پنل چنگی به دل نمی زند.

شگفتی های پنل IPS در چیست؟

IPS که مخفف “In-Plane Switching” می باشد نوعی صفحه نمایش بسیار محبوب است که توسط دستگاه های متعددی مورد استفاده قرار می گیرد از جمله مانیتور، تلویزیون و تلفن های هوشمند. مزیت اصلی آن جلوه های تصویری فوق‌العاده از هر زاویه ای است که بیشتر به تولید رنگ های روشن و زاویه دید بیشتر می پردازد. از جنبه منفی اغلب IPS ها در نمایش رنگ های عمیق عملکرد مطلوبی ارائه نمی دهند، در نتیجه رنگ های سیاه، خاکستری به نظر می رسند.

پنل IPS را می توانیم در سری تلویزیون سامسونگ سال 2023 به ویژه کیولدها مشاهده کنیم که به موجب آن زاویه دید گسترده ای برای صفحه نمایش فراهم می شود و در نتیجه شما می توانید با خانواده و دوستان از تماشای سریال مورد علاقه تان یا مسابقه هیجان انگیز فوتبال لذت ببرید.

پنل VA چیست؟

پنل های VA مخفف “Vertical Alignment” چیزی بین پنل IPS و TN می باشد که به عنوان داشتن بهترین کیفیت، کنتراست و نمایش عمق تصاویر در بین انواع پنل ها معروف هستند و تعادل خوبی را بین تصویر و عملکرد ارائه می دهند. تولید رنگ و زاویه دیدی که توسط این پنل ارائه می شود عموما نزدیک به چیزی است که پنل های IPS می توانند به دست آورند. اما دارای کنتراست بهتری است. یکی از بهترین مدل هایی که از این پنل استفاده می کند تلویزیون سامسونگ QN90B محصول سال 2022 می باشد.

ما کنتراست را به عنوان مهم ترین عامل در کیفیت تصویر در نظر می گیریم پس اگر به دنبال بهترین کیفیت تصویر هستید یک تلویزیون با پنل VA را توصیه می کنیم که علاوه بر برخورداری از کنتراست بالاتر، عمیق ترین رنگ ها را نیز نمایش می دهد. با این حال VA زمان واکنش طولانی دارد که در صحنه های تاریک و صحنه های بازی سریع می تواند باعث حواس پرتی باشد.

ال جی با یک کار متفاوت در سال جدید بازگشته است! مدل هایی با پنل VA و بکلایت Direct که قیمت بسیار مناسبی در مقایسه با همرده هایشان دارند. تلویزیون ال جی سری 9 ال ای دی جزو مدل هایی است که با این پنل مجهز شده تا تضمین کننده رنگ های درخشان و زیبا در هر صفحه نمایش باشد.

زاویه دید در تلویزیون های دارای پنل VA

تولید کنندگان پنل های VA طی سال های متمادی تکنیک های مختلفی را برای بهبود زاویه دید پنل های خود امتحان کرده اند. با این هدف که یک پنل عالی با زاویه دید وسیع و رنگ هایی عمیق را تولید کنند. در حالی که هنوز به این هدف دست نیافته اند، چند تلویزیون وارد بازار شده اند که عملکردی نزدیک به بهترین پنل های VA و IPS را ترکیب کرده اند. اولین تلویزیون سونی Z9F بود که در سال 2018 عرضه شد و پس از آن سامسونگ Q90R در سال 2019 وارد بازار شد. این تلویزیون ها به طور قابل توجهی زاویه دید بهتری نسبت به مدل های دیگر دارای صفحه نمایش VA دارند اما هنوز هم به خوبی پنل های IPS نمی باشند.

مدل تلویزیون	نوع پنل
تلویزیون سونی X90L	VA
تلویزیون سونی X95L	VA
تلویزیون سونی X77L	VA
تلویزیون سامسونگ Q60C	IPS
تلویزیون سامسونگ CU8000	IPS
تلویزیون ال جی QNED85	IPS
تلویزیون ال جی UR8000	VA

همانطور که در بالا مشاهده می‌کنید تلویزیون سونی جزو مواردی است که از پنل VA استفاده می‌کند و شاید راز زیبایی و تصویر خیره کننده تلویزیون های این برند نیز همین باشد پس با این اوصاف انتخاب شما از سونی هر کدام از مدل های سال 2022 باشد یا 2023، در نهایت از شگفتی رنگ و زیبایی لذت خواهید برد. در حال حاضر پرفروش ترین مدل این برند ژاپنی، تلویزیون سونی X95L از سری 9 می باشد که سال قبل نیز با پسوند “K” روانه بازار شده بود و می توان گفت جزو بهترین گیمینگ های سال به شمار می آید.

اگر شیفته ی تماشای فیلم در اتاق تاریک هستید می توانید به تلویزیون هایی با پنل VA اعتماد کنید! با خرید یک تلویزیون با این فناوری شما یک تیر و چند نشان زده اید چونکه قیمت مناسب یکی دیگر از ویژگی های این پنل به نسبت IPS می باشد.

پنل VA و IPS در سنجش با یکدیگر

اگر IPS و VA را کنار یکدیگر قرار دهید و به آن ها نگاه کنید متوجه خواهید شد که چقدر تفاوت در نمایش رنگ سیاه وجود دارد. در واقع در صحنه های تیره بیشتر از صحنه های روشن و رنگی قابل مشاهده است. با این حال تولید کنندگان IPS یک راه حل برای بهبود کیفیت صحنه های تاریک یافته اند و آن هم استفاده از نوردهی موضعی یا همان Local Dimming می باشد.

در نتیجه در پنل هایی که از این فناوری استفاده می کنند تصویری بهتر با رنگ های سیاه عمیق‌تر  ارائه می شود؛ هرچند که مدل های کمی وجود دارند که از این قابلیت استفاده می کنند. این نکته منفی یک مزیت غیر منتظره را به ارمغان می آورد. به خاطر عدم توانایی آن ها در تولید رنگ های عمیق و کنتراست بالا، مصرف انرژی کم تری نسبت به دیگر پنل ها دارند. مصرف پایین ممکن است شبیه یک عامل مهم به نظر نرسد اما به شما کمک می کند تا در بلند مدت مقداری پول صرفه جویی کنید. در تصویر زیر نمایش رنگ های مختلف در زاویه دید گسترده در پنل های مختلف را مشاهده می فرمایید.

مقاله مرتبط:
Local Dimming یا نوردهی موضعی چیست؟

این پنل ها نور پس زمینه را از طریق پیکسل ها و فیلتر های رنگی برای ایجاد تصاویر فورکی در تلویزیون شما فیلتر می کنند. هر کدام، این وظیفه اساسی را به روش خاص خود انجام می دهد. به طور خلاصه تمام تلویزیون های فورکی، LCD و … اساسا از ساختار های کریستال های مایع داخل بسته های رنگی RGB (قرمز، سبز و آبی) استفاده می کنند که هر پیکسل را تشکیل می دهند. در نتیجه تصاویر رنگی متفاوتی را از طریق واکنش ها و تغییرات موقعیت در کریستال ها ایجاد می کند در انتها بسته به تغییر موقعیت پیکسل ها روشنایی و عمق رنگ ها نمایش داده می شود.

در نتیجه هر دو صفحه ی VA و IPS سطح ویژه ای از روشنایی، عمق سیاه و رنگ را ایجاد می کند. هر کدام این فرآیند را به روش خودش انجام می دهد و نتایج عملکرد بسیار متفاوتی بین این دو وجود دارد. در مورد صفحه نمایش های IPS کریستال های مایع به صورت افقی تراز شده اند و وقتی شارژ می شوند به شکلی می چرخند که اجازه می دهند نور از آنها عبور کند و یا مسدود شود. در صفحه های VA پیکسل ها به صورت عمودی کنار هم قرار گرفته اند و تنها زمانی به صورت افقی حرکت می کنند که به نور اجازه عبور بدهند و در صورت نیاز به طور مؤثر نور را مسدود می کنند.

Refresh Rate چیست؟

هرتز (HZ) یا نرخ تازه سازی نشان می دهد که چند فریم را در هر ثانیه می تواند نمایش دهد یا تازه سازی کند. اکثر صفحه نمایش های قدیمی با نرخ 60Hz همراه هستند اما معمولا صفحه نمایش های مناسب برای بازی و جدیدتر از این مقدار فراتر می روند. رایج ترین نرخ های تازه سازی تصویر که با آن مواجه خواهید شد 75 هرتز، 120 هرتز، 144 هرتز، 200 و 240 هرتز می باشد.

حال چرا این نرخ ها اهمیت دارند؟ همانطور که در بالا ذکر شد Refresh Rate به این معنی است که صفحه نمایش می تواند فریم های بیشتری را نمایش دهد. بنابراین در حالی که یک تلویزیون با نرخ 60 Hz فقط 60 FPS را نشان می دهد یک نمایشگر 144 هرتز می تواند 144 FPS را نمایش دهد نیازی به گفتن نیست که یک framerate بالاتر به معنای تجربه بازی روان تر و پر تحرک تر است.

بیشتر بخوانید:
کیفیت تصویر 4Kدر تلویزیون

زمان پاسخ دهی چیست؟

زمان واکنش هر پیکسل که با ms اندازه گیری می شود نشان می دهد که چقدر طول می کشد تا پیکسل بتواند رنگ را از سفید به سیاه و برعکس تغییر دهد. زمان پاسخ دهی پایین می تواند به نمایش تصاویری شفاف و صاف کمک کند با این حال زمان واکنش طولانی و بالا منجر به تاری حرکتی و ایجاد سایه در نمایش تصاویر می شود.

کدام برای بازی؟! پنل IPS و VA

پنل های IPS بیشتر بر روی پیشرفت فنی تمرکز دارند تا جزئیات تصویری، پس واضح است که در مورد بازی های ویدیویی عملکرد بهتری را ارائه می دهند. پارامتر اصلی که عملکرد یک تلویزیون را در بازی افزایش می دهد تاخیر ورودی است. در واقع این تاخیر بین فشار دادن یک دکمه و دیدن واکنش در بازی است. بدیهی است که هرچه تاخیر ورودی کم‌تر باشد، بهتر است. از آن جا که این امر به جزئیات فنی یک تلویزیون بستگی دارد، کاملا مشخص است که پنل های IPS تاخیر ورودی بسیار کم تری نسبت به پنل های VA دارند. هر چند که همیشه این قاعده وجود ندارد و برخی مدل های VA با تاخیر ورودی کم‌تر وجود دارد. اما به طور کلی تلویزیون های دارای پنل IPS تاخیر ورودی کمی دارند. از طرفی کیفیت تصویر بازی در تلویزیون های با پنل VA بهتر خواهد بود اما این مورد چندان مهم نیست به این دلیل که بیشتر صحنه های بازی نسبتا سبک هستند و تصویر IPS فقط در صحنه های تاریک بدتر به نظر می رسد.

VA و IPS : کدام پنل بهتر است؟

در حقیقت اکثر افراد به خاطر کیفیت خوب تصویر، تلویزیون را خریداری می کنند. تعدادی از افراد نیز علاوه بر کیفیت تصویر به دنبال تلویزیونی مناسب برای بازی هستند اما این تعداد بسیار کم است. بنابراین کاملا واضحه که کیفیت تصویر اولین فاکتوری است که در یک تلویزیون در نظر گرفته می شود. طبق مطالعات اخیر، حدود 65% تلویزیون های LED در بازار از پنل های VA استفاده می کنند، درصد کمی نیز از پنل های TN و مابقی که اکثرا تلویزیون های مدرن و جدید در سال 2022 می باشند از پنل IPS استفاده می کنند. پس بسیاری از افراد علی رغم زاویه دید کم و زمان پاسخ گویی کندتر، پنل های VA را ترجیح می دهند.

پس از خواندن مطالب فوق ممکن است احساس کنید انتخاب نوع پنل بسیار سخت می باشد با این حال گزینه ها کاملا مشخص است. در نهایت هیچ پاسخ صحیحی وجود ندارد زیراکه هر کدام از این فناوری ها مزایا و معایب خود را دارند. اگر به دنبال بهترین عملکرد ممکن با قیمت پایین‌تر هستید پنل TN مناسب خواهد بود چون ارزان‌ترین پنلی است که در حال حاضر در دسترس می باشد. IPS مناسب کسانی است که اولویتشان کیفیت تصویر و زاویه دید است تا عملکرد. و در نهایت پنل های VA برای کسانی که می خواهند یک تلویزیون هم از لحاظ تصویر و هم از لحاظ عملکرد با قیمت مناسب داشته باشند بسیار جذاب خواهد بود اما به خاطر داشته باشید که زاویه دید وسیعی ندارد.

جمع‌بندی

هنگام انتخاب نوع پنل اولین چیزی که باید در نظر بگیرید این است که برای شما کیفیت تصویر مهم تر است یا عملکرد؟ و دوم، همیشه مسئله قیمت گذاری وجود دارد. اگر هدف شما از خرید تلویزیون، بازی های ویدیویی است همچنین قصد تماشای آن را در یک اتاق روشن با فضای گسترده دارید پنل IPS مناسب تر می باشد. از طرف دیگر اگر به کیفیت تصویر اهمیت می دهید پنل VA کاملا مناسب است. این پنل نه تنها رنگ هایی عمیق‌تر و کنتراست بهتری را ارائه می دهد بلکه در یک اتاق تاریک نیز تجربه تماشایی خوبی خواهید داشت. در نتیجه بسته به نیاز خودتان بهترین گزینه را انتخاب کنید و ما نیز در فروشگاه برگ و باد به شما کمک می کنیم تا متناسب با بودجه تان بهترین انتخاب را داشته باشید.